Pasen: Hoop en leven in deze wereld

“Al Maseeh Qam” “Haqqan Qam”. Christus is opgestaan. Hij is waarlijk opgestaan.

Zo begroeten arabische christenen elkaar als het Pasen is. Een groot feest. En terecht. Het is namelijk een feest van overwinning. Een feest om blij van te worden, dwars door al het verdriet en de ellende heen. De wereld is nog steeds een plek waar teveel niet geleefd wordt volgens de goede bedoeling die God had, toen hij ons maakte. Keer op keer zien we geweld en onrecht oplaaien. Soms lijkt het een tijdje goed te gaan. Dan wordt alles maakbaar. En vervolgens breekt het bij de handen af. We zijn als mensen niet in staat gebleken te voldoen aan die bedoeling van God: Een leven in vrede, rechtvaardigheid en waarheid. Het is overduidelijk dat wij, dat deze wereld, gevangen zit, verstrikt is geraakt in het web van zonde. In de macht van het kwaad.

De geschiedenis leert dat we daar niet zelf uitkomen. Hopeloos, moedeloos. Zelfs wanneer God herstel wil, en steeds weer een nieuw begin maakt, lukt het de mensen niet om dat vast te houden. God wil de mens vrij maken uit die macht van het kwaad. Maar die macht laat zich niet zomaar breken. Dat is een refrein dat we teruglezen in het verhaal van God met de mens. Als de mens het niet kan winnen – dan wint God zelf namens de mens. Dat is hoe hij een nieuw begin maakt. Dat is waar het feest van PASEN over gaat. Een feest van overwinning. De macht van het kwaad hangt als een vloek, als een zware deken over deze wereld. De dood, zijn wapen, is sterker dan wijzelf. Alleen wie de dood verslaat is in staat het nieuwe leven te krijgen. God stuurde Jezus. Een nieuwe Adam, die geen dood, maar leven moest brengen. De beloofde zoon van David, die namens God afrekent met het kwaad en de vloek. Die bevrijdt uit de macht van het kwaad, en het oordeel over onze tekortkomingen op zich neemt. Door zijn dood deed hij dat. Hij, de enige onschuldige, werd slachtoffer van het ultieme geweld van het kwaad. Dat kwaad had geen recht op Jezus’ leven, maar Jezus gaf het toch. Om in zijn onschuldige en onrechtvaardige dood, al het onrecht in deze wereld mee te nemen in het graf – ver van God vandaan. Voor al die onschuldige slachtoffers in Tanta, Alexandrie. Maar ook Khan Sheikhoun en Fu’aa en Kafraya in Syrië.

“Erbarme Dich” is een wereldberoemde Aria uit de al even beroemde Matthäus Passion van J.S. Bach. Het roept Gods ontferming aan over ons verdriet. Schitterend in deze tijd. Het wordt in het Arabisch gezongen door Fadia El Hage. Luister hier: https://www.youtube.com/watch?v=SUj3LEiMEKE

Juist doordat Jezus weer tot leven kwam, liet hij zien dat Híj sterker is dan de dood. Zoals een bij zijn angel verliest als hij prikt, zo verloor Gods tegenstander zijn krachtigste wapen, toen hij losging op Jezus. Dood, waar is je prikkel! Jubelt Paulus daarom. Jezus overwon. Hij leeft. De macht van het kwaad is gebroken en nieuw leven kan beginnen. God maakt een begin met het herstel van deze wereld naar hoe het ooit bedoeld was. Dat is onze hoop. Dat is onze zekerheid.

De wereld is nog steeds vol ellende. Mensen doen ongestraft dingen waar de honden geen brood van lusten. Maar Jezus’ dood en opstanding laten zien dat zíj misschien wél een grote mond, maar niet het laatste woord hebben. Het laatste woord is aan de opgestane Jezus. In een wereld waar mensen voor eigen rechter spelen, en mensen die anders denken of anders geloven of er anders uitzien, bespuugd, geslagen, vernederd, uitgesloten worden, is dat goed nieuws: De grootsprekers, de misbruikers, de onderdrukkers komen nú misschien nog wel weg met hun kwade praktijken – maar op een dag zal Jezus hen namens God oordelen. En hun slachtoffers zullen dan krijgen wat hen toekomt.

Dat gebeurt door de levende Jezus, die de dood overwon en daarom de volmacht en het gezag heeft te oordelen. Dat is een mooi vooruitzicht. Hoop! Maar hoe zit dat voor nu, wanneer we te maken hebben met onrecht? Omdat de opstanding ons verzekert dat Jezus op een dag zal oordelen en recht doen, waar wij dat nu niet kunnen, daarom mogen wij, waar dat wél kan, namelijk in onze concrete leefwereld werken, stukjes van Gods nieuwe wereld zichtbaar maken. Waar verzoening tot stand komt, waar recht gedaan wordt, waar mensen bij elkaar gebracht worden als mensen van wie God houdt. Daar ontstaan stukjes van Gods nieuwe wereld, naar de wereld zoals God het bedoeld heeft. In de kracht van Jezus door zijn opstanding, mogen wij daaraan werken. Zonder die opstanding is het zinloos, omdat je niet weet wat het oplevert en waar het eindigt. Onlangs zaten we met moslims en christenen samen te eten. Mensen van allerlei achtergrond. Door God gemaakt. Als er geen opstanding was, was dit samenzijn zinloos. Maar door Jezus mogen wij elkaar verzoening aanbieden. En een leven in vrijheid zonder angst. Een leven waarin we anderen niet meer veroordelen en buitensluiten. En een leven waarmee God zich, door Jezus wil verbinden – als je moslim bent in Nederland en volgens sommigen terug moet naar Marokko. Of als je Syriër bent en gevlucht voor het geweld van Assad. Of als je Syriër bent en gevlucht bent voor het geweld van Jolani of ISIS. Of als je een christen bent, gevlucht omdat je eerst moslim was. Jezus leeft en hij wil zich verbinden aan jou, bevrijd uit de macht van het kwaad, de cirkel van ellende. Hij is de redder, en tegelijk de rechter, door zijn opstanding en overwinning op het kwaad.

Dat is Pasen: In de wetenschap dat God door Jezus regeert over deze wereld, en dat het oordeel over zoveel kwaad in deze wereld bij Hem in goede handen is, én uitgevoerd zal worden, zo mogen wij hoopvol voor de toekomst aan het werk gaan in het heden. Niet dood en haat hebben het laatste woord, maar Leven en Liefde. Want dat is wie God is: Liefde.